Emakumeak eta bortxa euskal baladetan: emakumezkoen literatura-tradizio bat
DOI:
https://doi.org/10.5944/rllcgv.vol.25.2020.28906Palabras clave:
Ahozko literatura, euskal baladak, bortxa, emakumeak, maitasuna, familia, Erdi Aroa, tradizioa, emakumezkoen literatura-tradizio bat, oral literature, Basque ballads, violence, women, love, family, Middle Ages, tradition, a female literary traditionResumen
Artikulu honen helburua euskal ahozko literaturan bortxarekin erlazionatzen den eta gordean egon den emakume tradizio bat dagoen ebaztea da. Horretarako, bost balada aztertu dira: Andre Emili, Frantziako Anderea, Urrutiako Anderea, Neska ontziratua eta Atharratze Jauregian. Balada hauek bai formalki bai kontzeptualki aztertu dira; horretarako, baladen subjektua eta aktanteak aztertu dira, baita egitura ere; era berean, bortxa, familiaren rola eta maitasunaren irudiari erreparatzen zaio. Formen eta ideien arteko elkarreragina eta antolaketa ikertu dira, luzez ezagun suertatu zaigun eta oraindik ulertzen den errealitate baten arteko loturak nola egokitzen diren ulertzen saiatuz.
The aim of this article is to elucidate whether it exists and has been concealed a female tradition that relates to violence in Basque oral literature. Five ballads are analyzed: Andre Emili, Frantziako Anderea, Urrutiako Anderea, Neska ontziratua and Atharratze Jauregian. These ballads will be examinated both formally and conceptually, evaluating the subject and actants of the ballads, their structure, violence, the role of the family and the image of love. The interaction and organization between forms and ideas have been investigated, trying to understand how the connections between a reality that has been known by us for a long time and the one that is still understood are adapted.
